افزایش چشمگیر قیمت مسکن طی سال‌های اخیر نه‌تنها باعث شده قشر بزرگی از مردم عملاً توان اقتصادی خود را در خرید مسکن از دست بدهند بلکه الگوی خرید آنها را نیز دستخوش تغییر کرده است.
گزارش بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن تهران در نگاه اول حاکی از افت شدید تعداد معاملات است. بر این اساس در خرداد 1401 معادل چهار هزار و 173 عدد خانه با عمر کمتر از پنج سال معامله شده است.
تعداد معاملات با این سن در خرداد 1403 تا هزار و 68 عدد کاهش یافته است. خرداد 1402 که معاملات در یکی از عمیق‌ترین دوره‌های رکودی خود به سر می‌برد، تعداد معاملات این آپارتمان‌ها تا 972 عدد افت کرده است.
رونق خرید خانههای قدیمی
بررسی تعداد معاملات خانههای بالای 20 سال نیز حاکی از سیری کاهشی است. تعداد معامله این آپارتمان‌ها که در خرداد 1401 معادل دو هزار و 844 عدد ثبت شده، در ماه مشابه سال بعد تا 749 عدد افت کرده است. خرداد 1403 نیز با وجود رشدی نسبی، باز هم تعداد معاملات به هزار عدد نرسیده و 932 عدد ثبت شده است.
کاهش سهم خرید خانههای نوساز از میزان معاملات
هرچند هر دو دسته خانههای نوساز و قدیمی در این سه بازه زمانی روندی کاهشی طی کرده‌اند، اما نکته تغییر جهت الگوی خرید مردم، در میزان درصد معاملات نهفته است.
سهم خانه‌هایی با سن بالای پنج سال از کل معاملات مسکن در تهران، طی خرداد 1401 معادل 30.1 درصد بوده است. اما در ماه مشابه سال بعد این میزان به 28.6 درصد رسیده و در نهایت نیز طی خرداد 1403 بالغ بر 27.6 درصد ثبت شده است.
بر اساس این گزارش‌ها در حالی که سهم خانههای نوساز از کل معاملات هر سال افت کرده، در مقابل سهم خانه‌هایی با سن بالاتر از 30 سال روی ریل افزایشی قرار گرفته است.
رشد تقاضای سرمایه‌ای یا نوسازی بافت فرسوده؟
سهم این آپارتمان‌ها در خرداد 1401 معادل 20.5 درصد بوده است. در ماه مشابه سال بعد به 22.1 درصد رسیده و در نهایت خرداد سال جاری نیز 24.1 درصد برآورد شده است.
این نشان می‌دهد رشد تورم مسکن طی سال‌های اخیر باعث شده مردم خانههای نوساز را از سبد خرید خود خارج کنند و ترجیح دهند آپارتمان‌هایی با عمر بیش از 20 سال جایگزین آنها کنند.
آنها با بازسازی خانههای قدیمی و تبدیل آن به مکانی مناسب برای زندگی، سعی می‌کنند در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کنند. البته این در حالی است که متوسط عمر آپارتمان‌ها در ایران 25 سال برآورد می‌شود و هر روز تعداد ساختمان‌های ناایمن به‌ویژه در کلانشهرها افزایش می‌یابد.
افزایش خرید خانههای قدیمی همچنین می‌تواند به معنای افزایش سرمایه‌گذاری در بازار مسکن باشد. نوسازی خانههای قدیمی عموماً هزینه کمتری نسبت به ساخت واحدهای جدید دارد و طی سال‌های اخیر در میان سرمایه‌گذاران بخش مسکن رواج زیادی یافته است. این روند امسال با توجه به سخت‌تر شدن شرایط ساخت‌وساز شیب صعودی طی کرده است./تجارت‌نیوز