تعهدات سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت عمده تعهدات و مسئولیتها را شامل میشود.تعهد سازنده به صورت کلی تکمیل پروژه و انجام تمامی اقدامات موردنیاز در جهت پیش برد ساخت و ساز است و در این راستا تعهدات فرعی و متفاوتی را به عهده دارد. مدیریت و انجام عملیات ساخت، تأمین نیروی انسانی و مصالح، تأمین سرمایه ساخت، مدیریت پیمان کاران جزء، دریافت مجوزها، تأمین بیمههای موردنیاز و… از جمله اقداماتی است که سازنده در راستای تکمیل ساختمان جدید و پایان قرارداد مشارکتدرساخت برعهده دارد.
تعهدات سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت بسته به توافق میان طرفین، متن قرارداد، عرفهای منطقهای در زمینه ساختمانسازی و… میتواند متغیر باشد.
برای مثال طرفی میتوانند توافق کنند سرمایه مالی توسط سرمایهگذار و توسط طرف سوم قرارداد مشارکتدرساخت تأمین شود در این صورت تعهدات سازنده در زمینه آورده مالی کاهش پیدا میکند. یا طرفین میتوانند توافق کنند مجوزها توسط مالک یا شخص ثالثی اخذ شود. اما اصولاً تعهداتی که سازندگان در قرارداد مشارکتدرساخت برعهده دارند شامل موارد فوقالذکر است و اکثرا انجام این امور توسط سازنده تعهد میگردد.
نکاتی در زمینه تعهدات سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت:
در زمینه تعهدات سازنده در قراردادهای مشارکتدرساخت نکات متفاوتی باید رعایت گردد. این موارد به طور خلاصه در سطرهای زیر مورد توضیح و بررسی قرار میگیرد:
1) تعهدات سازنده در قرارداد مشارکت در ساخت بهصورت کامل و دقیق در قرارداد لیست شود:
همانگونه که ذکر شد ساخت و ساز و تمامی ملزومات آن بر عهده سازنده است. اما ذکر این مسئله بهصورت کلی کافی نیست جهت جلوگیری از اختلافات، باید در قرارداد از تمامی تعهدات سازنده نامبرده شود تا در مواقع لزوم بتوان با رجوع به قرارداد از سازنده انجام هر کدام از تعهدات را درخواست نمود. حین انجام مذاکرات و نگارش متن قرارداد باید مسئول انجام هر اقدام و تعهد در راستای ساخت بنا مشخص گردد و به طور دقیق مورد توافق قرار بگیرد در غیر این صورت بروز اختلاف میان طرفین در میانه عملیات ساختوساز غیرقابلاجتناب است.
۲) تعهدات سازنده با جزئیات مشخص شود و زمان مجاز انجام هر تعهد در قرارداد مشخص شود:
علاوه بر اینکه باید تعهدات سازنده در قرارداد دقیق شود، باید زمان مجاز انجام هر تعهد و جزئیات انجام آن نیز ذکر شود. برای مثال سازنده در تأمین نیروی انسانی مجاز به چه نوع اقداماتی است، مهلت مجاز اخذ مجوزها چگونه است و در تأمین مصالح چه نکاتی باید رعایت شود؟ ذکر جزئیات هر تعهد دارای اهمیت بسیاری است چرا که بعضاً عدم انجام هر تعهد در زمان مطلوب و با جزئیات مطلوب و توافق شده میتواند برای طرف مقابل مساوی با عدم انجام آن تعهد باشد. برای مثال تهیه مصالح باکیفیت کم مطلوب مالک را فراهم ننماید یا عدم انجام امری در زمان خاص به ضرر مالک باشد. در این صورت عدم انجام تعهد مطابق خصوصیات توافق شده میتواند زمینهساز اختلافات را فراهم نماید. ذکر جزئیات تعهدات در قرارداد میتواند از این اختلافات جلوگیری نماید و به مالک اجازه میدهد از سازنده انجام تعهد به نحو صحیح و مطلوب را مطالبه نماید.
3)ضمانت اجرای عدم انجام تعهد توسط سازنده مشخص شود:
در قرارداد باید ضمانت اجرای عدم انجام تعهد و یا عدم انجام تعهد بهصورت مطلوب (در زمان مقرر و یا باکیفیت توافق شده) ذکر شود. در این صورت مالک میتواند باتوجهبه ضمانت اجرای مشخص شده نسبت به عدم انجام تعهد واکنش نشان دهد. ضمانت اجراهایی که میتوان در قرارداد مشارکتدرساخت تعیین کرد شامل وجه التزام تأخیر در انجام تعهد، وجه التزام عدم انجام تعهد، تعیین حق فسخ و… است. بدون تعیین ضمانت اجرای کافی، الزام سازنده به انجام تعهدات زمان بر و دشوار است و نیازمند طی مراحل قضایی و…است؛ بنابراین در زمینه تعهدات سازنده در قرارداد، تعیین ضمانت اجرا دارای اهمیت بسیاری است.
همانگونه که ذکر شد تعهدات سازنده باتوجه به شرایط طرفین، شرایط پروژه، توافق طرفین، عرفهای ساختمانسازی و… میتواند متفاوت باشد و تحتتأثیر عوامل متفاوت قرار بگیرد؛ بنابراین در توافقات و متن قرارداد مشارکتدرساخت باید دقت کافی صورت پذیرد تا طرفین متضرر نگردند و اختلافات در این زمینه مانع از پیش برد پروژه نشود. مشاوران و وکلای تخصصی دیوان ملل در زمینه ارائه مشاوره حقوقی در مورد نحوه صحیح نگارش تعهدات در قرارداد، حل اختلافات ناشی از عدم انجام تعهدات، داوری اختلافات در این زمینه، قبول وکالت در زمینه دعاوی مربوط به تعهدات سازنده و…به ارائه خدمات حقوقی میپردازند.