روش‌های قانونی فروش املاک مشاع مربوط به فروش املاکی است که دارای دو یا چند مالک هستند. فروش املاک مشاع از نظر قانونی تفاوت‌هایی با فروش املاک غیرمشاعی دارد و با موانعی مواجه است. شرایط و روش‌های فروش این قبیل اموال در این یادداشت مورد بررسی قرار می‌گیرد.

املاک مشاع به املاکی تلقی می‌شود که دارای دو یا چند مالک است و مالکان به طور شریکی مالک زمین یا خانه هستند و سهم آنان از یکدیگر تفکیک نشده است. در این صورت هیچ‌کدام از طرفین بدون رضایت و توافق طرف مقابل مجاز به فروش سهم خود نیست چرا که سهم او در ۶ دانگ ملک تفکیک و مشخص نیست؛ بنابراین فروش املاک مشاع منوط به رضایت دیگر شرکا یا حکم دادگاه است و فروش بدون طی مراحل قانونی ممکن و صحیح نیست.

موارد رایج مالکیت مشاعی املاک در صورت به ارث رسیدن یک ملک به چند نفر، خرید یک ملک با شراکت توسط چند نفر و…است.

روش‌های قانونی فروش املاک مشاع چیست؟

فروش املاک مشاع به صورت صحیح، با چند روش ممکن و میسر است.

۱) رضایت و توافق شرکا:

توافق شرکا اولین و راحت‌ترین راه پیش روی شرکا است. در این صورت شرکا بر فروش و نحوه تقسیم مال توافق می‌کنند و پس از فروش ملک آن را به‌نحوی‌که توافق کرده‌اند میان خود تقسیم می‌کنند.

۲) مراجعه به دادگاه یا اداره ثبت:

در صورت عدم رضایت و توافق شرکا، فردی که متقاضی فروش مال مشاع است می‌تواند درخواست خود را در اداره ثبت و در مواردی در دادگاه مطرح نماید.

در این حالت شرکا با دو حالت مواجه خواهند شد:

 الف) فروش املاک مشاع در صورت قابل افراز بودن ملک:

درصورتی‌که اداره ثبت یا دادگاه، ملک مشاع را قابل افراز تشخیص دهند در این صورت می‌توان ملک را افراز کرد، یعنی تقسیم کرد و به‌اندازه سهم هر شریک سند افرازی دریافت کرد. سپس هر شریک می‌تواند سهم افراز شده خود از ملک را به فروش برساند.

ب) فروش املاک مشاع در صورت غیر قابل افراز بودن ملک:

درصورتی‌که املاک مشاع از نظر اداره ثبت یا دادگاه قابل افراز تشخیص داده نشود و نتوان سهم متقاضی فروش را افراز کرد، دادگاه با درخواست یکی از شرکا دستور فروش ملک مشاعی را صادر خواهد کرد. در این صورت ملک مشاعی از طریق مزایده به فروش می‌رسد و از مبلغ فروش ملک، سهم هر شریک به نسبت میزان مالکیت وی به او پرداخت می‌شود.

طی روش‌های قانونی فروش املاک مشاع گاه با پیچیدگی‌های حقوقی بسیاری همراه می‌شود. مشورت و همراهی مشاوران حقوقی و وکلای متخصص ملکی در مراحل متفاوت فروش املاک مشاعی از جمله: مذاکره و توافق درمورد فروش ملک مشاعی، طرح درخواست در اداره ثبت و دادگاه، مزایده و تقسیم نهایی مال می‌تواند در جهت حل پیچیدگی‌های حقوقی و جلوگیری از تحمیل ضرر و زیان به طرفین مؤثر باشد.

دیوان ملل با همراه‌داشتن وکلا و حقوق‌دانان متخصص در امر ملکی آماده ارائه مشاوره حقوقی و ارائه خدمات وکالتی در زمینه فروش املاک مشاع هستند.