قراردادهای مشارکت در ساخت با هدف احداث بنا و ساختمان منعقد می‌گردد. پس ازآنکه قرارداد به طور صحیح و کامل اجرا شد و ساخت‌وساز به پایان رسید، طبیعتاً باید تقسیم واحد و سهم میان شرکا و طرفین قرارداد مشارکت در ساخت صورت بگیرد. این تقسیم مطابق توافق اولیه در قرارداد، سهم و آورده هر کدام از طرفین، توافق ثانویه طرفین پس از ساخت‌وساز، قرعه‌کشی، داوری و یا حکم دادگاه و…. انجام می‌پذیرد.در ایم مقاله به بررسی موضوع مراحل سند زدن در مشارکت در ساخت پرداخته ایم.
سند زدن در قرارداد مشارکت در ساخت و انتقال مالکیت:
پس از آنکه تقسیم انجام شد باید انتقال مالکیت رسمی انجام بگیرد. در این مرحله سند واحدهای ساخته شده به هر دارنده به طور رسمی منتقل میشود و به‌عبارت‌دیگر سند زدن انجام میشود. در نتیجه و نهایتاً با طی مراحل قانونی انتقال رسمی مالکیت، تقسیم نهایی شده و هر طرف قرارداد مشارکت در ساخت، دارنده نهایی و قطعی سهم خود محسوب می‌گردد و می‌تواند در سهم خود تصرف موردنظر خود را انجام دهد، ملک مذکور را اجاره دهد، بفروشد و…
سند زدن در قرارداد مشارکت در ساخت و انتقال مالکیت به معنایی که توضیح داده شد، یکی از مراحل پایانی اجرای قرارداد مشارکت در ساخت محسوب می‌گردد. اما گاه سند زدن و انتقال مالکیت در میانه عملیات ساخت و ساز و پیش از اتمام پروژه نیز انجام می‌پذیرد.
حالت‌های متفاوت انتقال مالکیت و سند زدن در زمان‌های متفاوت در قراردادهای مشارکت در ساخت و مراحل آن در این یادداشت مورد بررسی قرار می‌گیرد.
1) انتقال مالکیت زمین مادر (زمین مورد ساخت‌وساز):
سند زدن در قرارداد مشارکت در ساخت با عنوان انتقال مالکیت زمین اصلی مربوط به زمانی است که طرفین قرارداد مشارکت در ساخت حین نگارش قرارداد توافق می‌کنند پس از پیشرفت درصد و مقدار مشخصی از پروژه ساخت‌وساز، درصد معین و توافق شده‌ای از زمینی که ساخت‌وساز بر روی آن انجام میشود به سازنده یا سرمایه‌گذار منتقل گردد. در این صورت مالک زمین و طرف اول قرارداد مشارکت در ساخت متعهد میشود که مطابق یک جدول زمانی و مطابق جدول پیش برد عملیات ساخت، درصدهای مشخص شده از زمین خود را طی یک یا چند مرحله به سازنده منتقل کند و سازنده را در زمین شریک نماید. اگرچه این شرط در قراردادهای مشارکت در ساخت رایج است؛ اما حقوق‌دانان به مالکین زمین در قراردادهای مشارکت در ساخت توصیه می‌کنند از پذیرش چنین شرطی خودداری نمایند چرا که خطرات بسیاری در پی دارد و می‌تواند زمینه‌ساز وقوع جرایمی همچون کلاهبرداری و… گردد و موجبات ضرر و زیان برای مالک را فراهم آورد.
این نوع از سند زدن در قرارداد مشارکت در ساخت نوع اول از انتقال مالکیت است و در میانه ساخت و ساز انجام میشود.
2)انتقال مالکیت پس از تقسیم سهم و اتمام پروژه:
سند زدن در قرارداد مشارکت در ساخت با این مفهوم، انتقال رسمی و نهایی واحدهای ساخته شده است به شرکا و طرفین قرارداد مشارکت در ساخت است و سهم هر کدام از اشخاص در بنای ساخته شده را به طور رسمی با یک سند تفکیک شده به وی منتقل می‌کند.
پس از تکمیل بنا با طی مراحل زیر باید این نوع انتقال مالکیت را انجام داد.
مراحل سند زدن در مشارکت در ساخت و تقسیم سهم:
در ابتدا امور قانونی ثابت‌کننده و مربوط به تکمیل ساختمان نظیر دریافت پایان کار و… انجام می‌گردد.
سپس باید دریافت صورت‌مجلس تفکیکی انجام پذیرد. صورت‌مجلس تفکیکی توسط اداره ثبت و با تقاضای مالک زمین و با ارائه اسنادی نظیر سند مالکیت، پایان کار و…صادر می‌گردد. سازنده می‌تواند با دریافت وکالت‌نامه از مالک و ارائه اسناد مالکیت و وکالت‌نامه شخصاً جهت دریافت صورت‌مجلس تفکیکی اقدام نماید.
پس ازآنکه صورت‌مجلس تفکیکی صادر شد تقسیم‌نامه‌ای میان طرفین و شرکا قرارداد مشارکت در ساخت امضا میشود که بیان‌کننده توافق آنها در زمینه تقسیم واحدها و انتقال مالکیت است.
با دردست‌داشتن مدارک فوق و مراجعه به اداره ثبت محل وقوع ملک می‌توان اسناد تفکیکی واحدهای ساخته شده را دریافت کرد. اسناد تفکیکی به نام دارنده هر واحد تنظیم میشود و مالکیت رسمی و قانونی آن شخص را بر آن بخش از ساختمان تثبیت می‌نماید.در این صورت اصطلاحا گفته میشود سند به نام مالک جدید تنظیم شده است.
تیم حقوقی دیوان ملل متشکل از وکلای متخصص در امور ملکی و مشاوران حقوقی متخصص در امور ملکی می‌توانند با ارائه مشاوره حقوقی، انجام امور وکالتی و پشتیبانی حقوقی، شما را در انجام امور فوق همراهی بنماید.
