هزینه های مشارکت در ساخت علاوه بر هزینه مصالح، ابزارآلات، کارگران و…شامل وجوهی است که جهت ساخت یک ساختمان باید به ادارات و نهادهای ناظر و متولی پرداخت شود. این مخارج علاوه بر مواردی است که سازنده ملزم است به عنوان وارده در قرارداد تقبل نمایند.
ساخت یک ساختمان نیازمند مجوزها و طی مراحل قانونی و اداری است که بعضاً دارای هزینه هستند و افراد ملزم هستند بابت آنها به نهادهای دولتی و ناظر در امر ساخت و ساز وجهی پرداخت کنند. در مشارکت در ساخت پرداخت این هزینه‌ها بعضاً بر عهده مالک و بعضاً بر عهده سازنده است. در این یادداشت فهرستی از این مجوزها و هزینه‌ها به طور خلاصه ارائه می‌شود و درمورد نحوه تقسیم آن مطالبی مطرح می‌شود. خوانندگان در نظر بگیرند این موارد با توجه به شرایط قرارداد مشارکت‌درساخت، عرف‌های ساختمانی در مناطق مختلف و توافق‌های فی‌مابین افراد می‌تواند متفاوت باشد.
۱)هزینه دریافت مجوز گروه ماده ۱۰۰ شهرداری
دریافت مجوز اولین مورد از هزینه های مشارکت در ساخت است که افراد با آن مواجه خواهند شد. جهت شروع ساخت‌وساز دریافت مجوز از شهرداری لازم است. مالک با دردست‌داشتن اسناد لازم باید جهت دریافت این مجوزها مراجعه نماید. همچنین می‌تواند به سازنده یا فرد ثالثی وکالت جهت انجام این امور بدهد. دریافت مجوز از شهرداری مستلزم پرداخت هزینه است. در مواردی که توافقی فی‌مابین افراد نشده باشد هزینه این مرحله از کار با فرد مالک است و هزینه و اقدامات لازم جهت دریافت این مجوز یا پرداخت هزینه وکیل جهت دریافت مجوزها با وی است. اما می‌توان خلاف آن را نیز شرط کرد و بسته به توافق طرفین، تقسیم کار متفاوت خواهد شد.
۲)پرداخت هزینه بیمه و مالیات دستمزد کارگران
طبق قانون کار، کارفرما موظف است تمامی افرادی که به کار میگیرد را بیمه نماید. این بیمه اجباری است؛ بنابراین کارفرما باید هزینه آن را به اداره تأمین اجتماعی پرداخت نماید. همچنین کارفرما موظف به پرداخت مالیات حقوق و مزایای کارگران است. در نتیجه حین ساختمان‌سازی مخارجی تحت عنوان هزینه‌های بیمه و مالیات مطرح می‌شود که جز هزینه‌های قانونی محسوب می‌شود. اصولاً پرداخت این هزینه‌ها برعهده فرد سازنده است چرا که به‌کارگیری نیروی کار و پرداخت حقوق و مزایا و هزینه‌هایی از این قبیل جز هزینه‌های ساخت و آورده سازنده محسوب می‌گردند. اما در صورتی که توافقی در این مورد وجود داشته باشد می‌توان هزینه‌ها را تقسیم کرد و یا آنها را برعهده مالک قرار داد.
۳)بیمه‌های ساختمان
سازنده مکلف است علاوه بر بیمه کارگران، بیمه‌های دیگری را نیز استفاده نماید. بیمه مسئولیت مدنی ناشی از اجرای عملیات ساختمانی در قبال اشخاص ثالث، بیمه مسئولیت مدنی سازندگان در قبال اشخاص ثالث، بیمه تضمین کیفیت ساختمان و…
هزینه این بیمه‌ها بر عهده سازنده است چرا که انجام آنها جز تعهدات سازنده است. اما در صورت توافق دو طرف می‌تواند هزینه میان دو طرف قرارداد مشارکت‌درساخت تقسیم شود و یا مالک زمین هزینه بیمه‌های فوق را تقبل نماید.
۴)مالیات ساخت
در قانون مالیات، مالیات ساخت و ساز وجود دارد. به این صورت که پس از اتمام ساخت و به هنگام انتقال مالکیت واحدهای ساخته شده باید مالیات پرداخت شود. این مالیات بسته به اینکه سازنده یک یا چند شخص حقوقی و شرکت است و یا یک یا چند شخص حقیقی متفاوت است. همچنین بسته به اینکه انتقال مالکیت چند سال پس از پایان ساخت است متفاوت است. اما به طورکلی و اصولاً پرداخت این مالیات برعهده سازنده است. البته می‌توان خلاف این مسئله را در قرارداد مشارکت در ساخت توافق کرد و مالیات بین افراد تقسیم شود یا مالک آن را پرداخت کند.
۵) دریافت سند تفکیکی
پس ازآنکه عملیات ساخت‌وساز تمام شد مالک باید اقدام به دریافت صورت مجلس تفکیکی و اسناد تفکیک شده برای هر واحد نماید. هزینه این مرحله از کار نیز بر عهده مالک است؛ اما با توجه به شرایط قرارداد مشارکت در ساخت میان افراد می‌تواند متفاوت باشد.
۶) انتقال مالکیت و ثبت‌اسناد ملک
انتقال مالکیت واحدهای ساخته شده به خریداران یا به سازنده پس از دریافت اسناد تفکیکی صورت میگیرد. در این مرحله افراد به دفاتر اسناد رسمی مراجعه می‌نمایند و انتقال مالکیت رسمی انجام می‌دهند. در این مرحله نیز هزینه‌هایی پرداخت می‌شود. به نظر می‌رسد پرداخت در این مرحله بر عهده فرد فروشنده و یا انتقال‌دهنده است. اما می‌توان با توافق آن را تغییر داد.
۷)خسارت
در صورتی که ساخت ساختمان منجر به ایجاد خسارت به سکنه و یا ساختمان‌های مجاور شود، به‌موجب حکم دادگاه پرداخت خسارت انجام می‌شود.
این خسارت به نسبت تقصیر و با توجه به شرایط پرونده می‌تواند به طرق متفاوتی بین مالک و سازنده تقسیم می‌شود. البته می‌توان در قرارداد در این مورد نیز تعیین تکلیف کرد به‌گونه‌ای که شرط شود تمامی خسارات به عهده مالک است و یا به عهده سازنده؛ بنابراین پس از وقوع حادثه و یا ایجاد خسارت با توجه به شرایط قرارداد و توافق طرفین و یا حکم دادگاه و نظر کارشناس باید در مورد نوع و میزان مسئولیت مالی هر شخص تعیین تکلیف شود.
موارد فوق از جمله هزینه های مشارکت در ساخت محسوب می‌شوند که درمورد آنها می‌توان در قرارداد تعیین تکلیف کرد. اما در صورت عدم توافق بر سر آنها، به طور پیش‌فرض وظیفه یکی از طرفین محسوب می‌گردد و نیاز است طرفین قرارداد مشارکت در ساخت از آن آگاه باشند و در صورتی که تمایل ندارند آن بخش از هزینه را برعهده بگیرند پیش از امضا قرارداد مشارکت در ساخت درمورد آن تعیین تکلیف و تقسیم وظایف نمایند.گروه وکلای ملکی دیوان ملل می تواند کمک به سزایی به شما انجام دهد.
